4-11-25
Gm. Czersk. ZDJĘCIA WIDEO
GM. CZERSK. Dwie uroczystości przy pomniku w lesie pomiędzy Łukowem a Gutowcem – oddano hołd
28 zamordowanym 4 listopada 1939 roku
mieszkańcom Czerska i okolic

W poniedziałek, 4 listopada 2025 roku, w lesie pomiędzy Łukowem a Gutowcem odbyły się uroczystości upamiętniające 28 mieszkańców Czerska i okolic, rozstrzelanych przez hitlerowców 4 listopada 1939 roku.

W tym roku były dwie uroczystości - najpierw złożyli kwiaty i zapalili znicze przedstawiciele czerskiego samorządu, rady sołeckiej Sołectwa Gutowiec, harcerze z Łęga (30 DH "Zieloni" im. Ignacego Sikorskiego), mieszkańcy oraz rodziny pomordowanych. Uczczono pamięć zamordowanych chwilą ciszy i modlitwą, którą poprowadził ks. Mateusz Pryczkowski z czerskiej parafii.

Pół godziny później na miejscu pojawili się uczniowie z LO w Czersku z nauczycielem historii Hieronimem Kucharskim. Młodzież również zapaliła znicz i wysłuchała krótkiej prelekcji. 

Hieronim Kucharski przepraszał, że nie udało mu się skomunikować (oddzwnić do urzędu) i uczestniczyć razem.

Podczas uroczystości przypomniano dramatyczne wydarzenia sprzed 86 lat, kiedy to hitlerowcy zamordowali 28 osób – lokalnych działaczy, urzędników, przedsiębiorców i rolników. Byli to ludzie zaangażowani w życie społeczne, gospodarcze i patriotyczne Czerska oraz okolicznych miejscowości. Obecnie ich mogiły znajdują się na Cmentarzu Honorowym przy ul. Dworcowej w Czersku.

Zaapelowano do burmistrza, aby zebrano materiały i przygotowano ekspoyzcję na temat tych dramatycznych wydarzeń. Włodarz zapowiedział, że pomysł ma być rozważony. 

Lista 28 osób zamordowanych 4 listopada 1939 roku:

Jan Czarnowski (ur. 1897) – właściciel browaru, radca miejski, członek Polskiego Związku Zachodniego (PZZ)

Bernard Drążek (ur. 1886) – rolnik

Juliusz Fischer (ur. 1907) – nauczyciel, czł. PZZ

Alojzy Glaza (ur. 1904) – pracownik browaru, prezes Stronnictwa Narodowego

Edmund Jagalski (ur. 1889) – kupiec, czł. PZZ i Towarzystwa Kupców

Jan Klin (ur. 1878) – kupiec, weteran powstań

Leon Kortas (ur. 1907) – ogrodnik, czł. Stronnictwa Narodowego

Tomasz Kortas (ur. 1872) – urzędnik pocztowy, prezes Akcji Katolickiej, czł. SN

Franciszek Lille (ur. 1900) – kupiec, czł. PZZ

Andrzej Marmurowicz (ur. 1872) – kupiec, prezes Związku Weteranów Powstań Narodowych i PZZ

Antoni Okonek (ur. 1887) – kolejarz, czł. PZZ

Antoni Ossowski (ur. 1885) – szewc, czł. SN, działacz Cechu Szewców

Baltazar Ossowski (ur. 1884) – kupiec, czł. PZZ

Ignacy Ossowski (ur. 1882) – kupiec, zastępca burmistrza, czł. PZZ

Jan Pacek (ur. 1897) – emerytowany policjant, czł. Związku Weteranów Powstań Narodowych

Jan Pianowski (ur. 1872) – rolnik, czł. Akcji Katolickiej

Józef Piekarek (ur. 1888) – artysta malarz, czł. Związku Weteranów Powstań Narodowych

Grzegorz Piepke (ur. 1886) – kupiec, czł. PZZ

Józef Rostankowski (ur. 1871) – rolnik

Józef Szwell (ur. 1889) – restaurator

Leon Szyca (ur. 1886) – rolnik, sołtys wsi Mokre

Feliks Werdyn (ur. 1893) – leśniczy, działacz polityczny

Wincenty Teszka (ur. 1888) – kupiec

Damazy Tylicki (ur. 1895) – właściciel mleczarni, czł. „Sokoła” i Związku Powstańców i Wojowników

Kazimierz Witucki (ur. 1904) – właściciel szklarni, radca miejski, czł. PZZ

Bronisław Zdunek (ur. 1903) – handlarz

Antoni Zemke (ur. 1885) – lekarz

Alfons Żurek (ur. 1912) – kolejarz

Pamięć o ofiarach tragicznych wydarzeń z 1939 roku pozostaje w sercach mieszkańców Czerska i okolic, którzy co roku spotykają się w lesie, by oddać im należny hołd.

(red)