Artykuł reklamowy
Jak dobór obuwia wpływa na technikę biegu i zdrowie stawów?

Ogromne obciążenia podczas biegu przechodzą przez stopy, kostki, kolana i biodra, docierając aż do kręgosłupa. Odpowiednio dobrane obuwie biegowe działa jak pierwszy bufor między ciałem a podłożem, fundamentalnie wpływając na zdrowie.

Biomechanika stopy w ruchu i rola obuwia

Stopa ludzka to skomplikowany mechanizm. Podczas biegu przechodzi ona przez cykliczne fazy pronacji i supinacji, które naturalnie amortyzują wstrząsy i przekazują energię do kolejnego kroku. Pronacja, czyli rotacja stopy do wewnątrz podczas kontaktu z podłożem, pozwala na rozproszenie sił uderzenia. Supinacja przygotowuje stopę do odbicia, usztywniając ją w fazie wybicia.

Obuwie biegowe modyfikuje ten naturalny proces na wiele sposobów. Wysokość dropa, czyli różnica grubości podeszwy między piętą a przodostopiem, zmienia kąt ustawienia stopy względem podłoża. O tym, czym dokładnie jest drop, możesz przeczytać tutaj: https://www.decathlon.pl/c/learn/czym-jest-drop-w-butach-biegowych_f41fbc35-ce73-47c2-aa3c-98b50ae64ead.

Buty z dropem powyżej dziesięciu milimetrów promują lądowanie na pięcie, podczas gdy modele minimalistyczne z niskim dropem sprzyjają technice śródstopia lub przodostopia. Ta zmiana geometrii przekłada się na całą kaskadę adaptacji biomechanicznych w górnych partiach ciała.

Wpływ amortyzacji na obciążenia stawowe

Systemy amortyzacji w nowoczesnym obuwiu biegowym ewoluowały przez dekady, od prostych pianek EVA po zaawansowane technologie wykorzystujące żele, kapsułki powietrzne czy płytki karbonowe. Grubsza amortyzacja w pięcie zachęca do wydłużenia kroku i lądowania daleko przed środkiem ciężkości ciała, co paradoksalnie może zwiększać siły hamowania i obciążenia stawu kolanowego.

Badania wykazują, że biegacze w butach z mocną amortyzacją często generują większe siły uderzenia niż ci biegnący w obuwiu minimalistycznym, ponieważ mózg, nie odczuwając pełnego feedbacku sensorycznego ze stopy, pozwala na bardziej agresywne lądowanie.

Buty do biegania ze zbyt miękką amortyzacją mogą prowadzić do niestabilności, zmuszając mięśnie stabilizujące kostkę i kolano do intensywniejszej pracy. To zwiększone napięcie mięśniowe generuje dodatkowe siły kompresyjne w stawach. Z drugiej strony, zbyt twarda podeszwa nie rozprasza efektywnie energii uderzenia, przekazując większe obciążenia bezpośrednio do struktur kostnych i chrząstek stawowych.

Indywidualizacja wyboru a prewencja kontuzji

Nie istnieje uniwersalne obuwie idealne dla każdego biegacza. Indywidualna biomechanika, historia kontuzji, masa ciała, preferowana prędkość biegu i nawierzchnia treningowa determinują optymalny wybór. Biegacz z wysokim podbiciem może potrzebować innego wsparcia łuku niż osoba ze stopą płaską. Ktoś trenujący głównie na miękkich ścieżkach leśnych będzie miał inne wymagania niż biegacz miejski poruszający się po asfalcie.

Co ciekawe rotacja między różnymi modelami obuwia może być korzystna dla zdrowia stawów. Zmienność bodźców mechanicznych stymuluje różne grupy mięśniowe i rozprasza obciążenia po różnych strukturach. Biegacze używający naprzemiennie kilku par butów mają niższe ryzyko kontuzji przeciążeniowych niż ci trenujący wyłącznie w jednym modelu.