22-03-20
Region. MITY i FAKTY
Nie wierz tym informacjom i nie wpuszczaj
do domu osób, które chcą ci zmierzyć temperaturę.
Obalamy fake newsy o koronawirusie

Fot. Fushion Medical Animation / unsplash.com

Epidemia koronawirusa wywołała falę nieprawdziwych informacji i domysłów. Warto wiedzieć, że nie każdy zarażony COVID-19 ciężko zachoruje, a historia ludzkość mierzyła się z dużo większymi pandemiami. Co jeszcze? Przygotowaliśmy zestawienie najczęściej pojawiających się fake newsów dotyczących koronawirusa.

MIT: Koronawirusy to zupełnie nowa choroba, dlatego naukowcy nie wiedzą, jak działać.

FAKT: Koronawirusy to duża rodzina wirusów, a naukowcy znają ich siedem różnych rodzajów. Średnio raz na dekadę pojawia się nowy koronawirus u ludzi. Wirusy te wywołują infekcje dróg oddechowych – od zwykłego przeziębienia do poważniejszych chorób, takich jak zespół oddechowy Bliskiego Wschodu (MERS) i zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej (SARS).

Ostatnio odkryty koronawirus powoduje chorobę COVID-19, jest genetycznie spokrewniony z SARSEM, jednak różni się od niego. W większości przypadków choroba ma przebieg podobny do „klasycznej" grypy lub nawet przebiega bezobjawowo. Do tej pory taka mutacje genów wirusów nie była rozpoznana, więc ludzkość nie ma wytworzonej naturalnej odporności. Dlatego zaraźliwość jest większa niż w przypadku zwykłej grypy.

MIT: Koronawirus jest najbardziej zakaźnym i najgroźniejszym wirusem znanym ludzkości.

FAKT: Koronawirus SARS-CoV-2 jest bardzo zakaźny, ale daleko mu do zakaźności wirusów od dawna znanych ludzkości, takich jak wirus odry czy ospy wietrznej. W historii zdarzały się już pandemie na dużo większą skalę niż obecna. Na przykład w latach 1919-1920 tzw. hiszpanką zaraziło się ok. 40-50 mln osób, w roku 1855 w Chinach trzecią plagą dżumy 12 mln osób, a świńską grypą w latach 2009-2010 około 200 tys. osób. Od 1981 roku HIV/AIDS zaraziło się nawet 35 mln ludzi. Koronawirusem do tej pory zaraziło się na całym świecie 193 tys. osób (dane z 19 marca 2020).

MIT: Chorowanie na koronawirusa zawsze kończy się niewydolnością płuc.

FAKT: Ponad 80 proc. przypadków choroby ma charakter łagodny. Objawy infekcji są podobne do tych wywoływanych przez grypę i ograniczają się do gorączki, kaszlu i ewentualnych problemów z oddychaniem (duszności). U 20 proc. chorych może rozwinąć się zapalenie płuc i niewydolność oddechowa.

MIT: Test na koronawirusa można kupić w aptece i wykonywać w domu.

FAKT: Nie ma domowych testów na koronawirusa. Testy wykrywające zakażenie COVID-19 wykonują wyłącznie placówki medyczne. Jest to specjalistyczne i nieprzyjemne badanie, podczas którego lekarz pobiera wymaz z nosogardzieli, wkładając długi patyczek przez nos jak najgłębiej do gardła.

MIT: W szpitalach zakaźnych można zrobić test wykrywający koronawirusa na życzenie.

FAKT: Nie ma takiej możliwości. O konieczności wykonania testu zawsze decyduje lekarz.

MIT: Bez ubezpieczenia chorobowego nie mam szans na bezpłatne leczenie koronawirusa.

FAKT: Zgodnie z polskim prawem, w przypadku epidemii leczenie jest bezpłatne. Dlatego osoby chore na koronawirusa i nieposiadające ubezpieczenia, nie poniosą kosztów leczenia.

MIT: Trzeba zrobić zapas żywności, ponieważ może jej zabraknąć.

FAKT: W polskich sklepach nie zabraknie żywności. Nasz kraj jest największym producentem jedzenia w Europie, a w tej chwili zakłady produkcyjne pracują z 80-procentową wydajnością. W razie potrzeby są w stanie wyprodukować jeszcze więcej żywności.

MIT: W jedzeniu mogą znajdować się wirusy choroby COVID-19.

FAKT: Nie ma badań, które potwierdzają przenoszenie koronawirusa w produktach spożywczych. Obróbka cieplna żywności powoduje rozpad ewentualnych zarazków. Natomiast zalecane jest mycie świeżych owoców i warzyw kupionych w sklepach, ponieważ na ich powierzchni mogą znajdować się bakterie i wirusy. Można myć je płynem do naczyń, a nawet mydłem, po czym dokładnie spłukiwać wodą.

MIT: Zwierzęta domowe zarażają koronawirusem, dlatego trzeba oddać je do schroniska.

FAKT: Zwierzęta domowe nie chorują na COVID-19. Mogą jednak tymczasowo przenosić koronawirusa na sierści, dlatego profilaktycznie należy myć ręce po każdym kontakcie z nimi. Nie należy oddawać zwierząt do schroniska ze względu na epidemię choroby, która dotyczy ludzi. Inne zasady obowiązują osoby przebywające na kwarantannie (czytaj więcej: Jak wygląda kwarantanna?).

MIT: Lepiej jest myć ręce mydłem w kostce, niż w mydłem w płynie.

FAKT: Prawidłowe i częste mycie rąk, niezależnie od rodzaju stosowanego mydła, jest podstawowym środkiem higieny. Dłonie można myć mydłem w kostce, w płynie, żelem pod prysznic, szamponem, a nawet płynem do naczyń.

MIT: Kiedy zrobi się ciepło, koronawirus sam zniknie.

FAKT: Naukowcy zakładają, że wirus SARS-CoV-2 może, podobnie do wirusa grypy, wykazywać sezonowość. Jednak brak jest wystarczającej liczby dowodów naukowych na wpływ temperatury i innych czynników środowiskowych na koronawirusa.

MIT: Ministerstwo Zdrowia rozsyła SMS-y w sprawie wsparcia żywnościowego w związku z epidemią koronawirusa oraz wiadomości o szczepieniach dla Polaków.

FAKT: Ministerstwo nie wysyła w tej chwili wiadomości, dotyczących dowożenia żywności ani masowych szczepień dla wszystkich Polaków. Jeśli otrzymamy taką wiadomość, nie należy wchodzić w przesłany w niej link. Może być to próba wyłudzenia danych osobowych lub pieniędzy.

MIT: Służby chodzą po domach i sprawdzają mieszkańcom temperaturę.

FAKT: Policja sprawdza wyłącznie osoby poddane obowiązkowej kwarantannie. Weryfikacja odbywa się bezkontaktowo. Nie należy otwierać drzwi osobom podającym się za pracowników straży miejskiej, policji czy ośrodków pomocy społecznej, ponieważ najprawdopodobniej są to oszuści. Dotyczy to szczególnie osób starszych, które łatwo mogą stać się ofiarą intruzów.

Aleksandra Chalińska
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego